Còn gì thú hơn vài chiếc nem chua, ly bia cùng cuộc trò chuyện rôm rả. Chỉ chút thịt với bì lợn mà mỗi vùng lại tạo ra một hương vị khác nhau. Nếu là tín đồ của nem chua, đừng bỏ qua danh sách thú vị sau.
Nem chua Thanh Hóa
Nem chua là món ăn đặc biệt góp mặt vào bữa cơm ngày lễ tết hoặc đãi khách quý. Trước kia, người dân địa phương làm nem chủ yếu tự phục vụ trong dịp quan trọng. Phải đến những năm 70 thế kỷ 20, nghề làm nem chua Thanh Hóa mới dần hình thành và phát triển sang các tỉnh lân cận.
Nem chua xứ Thanh có nhiều loại nhưng nổi bật nhất là là nem dài hình trụ. Tỷ lệ thịt lợn nạc chiếm khoảng 70%, còn lại là bì heo, thính gạo, tỏi và ớt. Trong đó, thịt làm ngon nhất ở phần mông hoặc lưng, không dính gân. Mỗi nơi sản xuất lại có gia vị bí truyền riêng.
Sau khi thái nhỏ, bì được đem trộn với thịt nạc, nêm muối, nước mắm, mì chính, hạt tiêu, thính.Theo đó, thính làm từ gạo rang chín nên có mùi thơm cực kỳ cuốn hút. Lớp túi nylon được đặt giữa rồi mới cho hỗn hợp ném vào. Tỏi, ớt, lá đinh lăng hoặc lá ổi được ép ngoài khối thịt sao cho đẹp mắt.
Tiếp đó, người làm cần gói nhanh tay bằng lá chuối để đảm bảo nguyên liệu kết dính. Khâu gói nem đòi hỏi sự khéo léo để thành phẩm nào cũng tròn đều, chặt tay. Lớp lá chuối càng dày thì nem lên men càng nhanh càng để được lâu. Thường thời gian “chín” mất 2-3 ngày tùy vào thời tiết.
Hiện nay các cơ sở chế biến nem chua Thanh Hóa có rất nhiều như Gốc Đa, bà Thường, bà Năm, Cương Dũng, Vũ Linh,… Khi đi dọc Quốc lộ 1A đến gần cửa ngõ Thanh Hóa, bạn có thể dễ dàng chọn mua vài chiếc nem chua về làm quà cho những người thân yêu.
| Địa chỉ mua nem Thanh Hóa: + Cơ sở Thắng Tuyến. Địa chỉ: Số 409 Lê Hoàn, phường Ba Đình, Thanh Hóa + Cơ sở nem Cương Dũng. Địa chỉ: Số 15 Tân An, phường Ngọc Trạo, Thanh Hóa. |
Nem chua Huế
Không chỉ có giá trị lịch sử to lớn, Huế còn mang trong mình một nền ẩm thực đặc sắc, phong phú. Nem chua tuy nhiều vùng có nhưng hương vị nem Huế thì lại chẳng lẫn lộn vào đâu được.
Nguyên liệu làm nem chua Huế cơ bản gồm thịt nạc, bì, tỏi, ớt, lá ổi, lá chuối. 2 khâu quyết định hương vị thành phẩm chính là lựa thịt và nêm gia vị. Để làm ra một chiếc nem tiêu chuẩn, thịt phải tươi, dẻo, tươi, gia vị vừa miệng, lá khô ráo, không nhiễm bẩn. Đường sử dụng thường là đường phèn chứ không phải đường tinh luyện,
Sau khi xay nhuyễn, người chế biến cho thêm gia vị cùng đường phèn vào thịt. Bì heo được làm sạch, luộc rồi thái nhỏ. Tiếp đó, hỗn hợp thịt – bì được trộn trộn đều rồi gói là ổi và lá chuối.
Với đặc trưng tính cách của dân xứ cố đô, người Huế rất cầu kỳ trong công đoạn vắt nem. Các vắt nem phải đều chằn chặn sao cho cân xứng, đẹp mắt. Từng vắt nem được thêm lát tỏi, lát ớt, ít tiêu sọ lên trên cùng rồi mới bọc lá.
Sau khi hoàn thiện, nem chua Huế đợi chừng 3 ngày là thưởng thức được. Nem xứ Huế chuẩn có màu hồng nhạt, không có nhớt. Khi ăn, cái chua thanh của thịt lên men tự nhiên, dai giòn của bì,cay hăng của tỏi, tiêu, ớt tổng hòa nên hương vị tuyệt vời tràn ngập khoang miệng.
| Địa chỉ mua nem Huế: + Cửa hàng đặc sản Cố Đô. Địa chỉ: Số 04 Nguyễn Phúc Nguyên, TP Huế + Cửa hàng đặc sản Cung đình Thiên Hương. Địa chỉ: Số 57 Đinh Công Tráng, TP Huế + Quán Đông Ba. Địa chỉ: Số 25 Đào Duy Từ, TP Huế + Quán Hảo Hảo. Địa chỉ: Gần ngã 3 Cầu Đông Ba với Đào Duy Từ + Quán bà Ký. Địa chỉ: Số 03 Đào Duy Từ, TP Huế |
Nem Lai Vung (Đồng Tháp)
Điều thú vị ở Đồng Tháp chính là món nem Lai Vung. Đặc sản làm từ thịt heo lại nổi danh ở miền sông nước thì quả thực đáng mong đợi hơn cả. Thậm chí còn có một câu ca dân gian về đặc sản này:“Lai Vung là xứ lạ lùng. Nem chua mà ngọt, thơm lừng mà say…”
Món nem chua Lai Vung nổi bật với hương vị đậm đà, chua nhẹ. Người ta thường kháo nhau đã lỡ ăn nem Lai Vung một lần thì sẽ muốn ăn miếng thứ 2. Từ món ăn chơi, nhậu nhẹt, đặc sản này đã nhanh chóng đem tới nguồn kinh tế cho ngôi làng này.
Khác với nem chua Thanh Hóa, nem Lai Vung được gói vuông vắn và buộc thành từng dây. Đặc sản này đòi hỏi sự công phu từ khâu lựa tới gói lá chuối. Một chiếc nem ngon phải đạt tỷ lệ chuẩn 8 phần thịt 2 phần bì. Thịt phải thật nhuyễn, bì phải thật mỏng.
Sau đó, người ta đem trộn thịt, bì chung với tiêu ớt. Lá vông được dùng lót thịt trước khi bọc lá chuối. Ngày nay, lá vông dần khan hiếm nên nhiều nhà thay bằng lá tầm ruột. Dây buộc chuối xưa cũng thay bằng dây nylon. Nem đợi lên men tầm 3-4 ngày là ăn được.
Các thương hiệu nem Lai Vung nổi tiếng có thể kể tới như Út Thẳng, Năm Thơ, Chiến Ngoan, Tư Minh,…
| Địa chir mua nem Lai Vung: + Cơ Sở Nem Lai Vung Út Thẳng. Địa chỉ: QL80, TT. Lai Vung, Lai Vung, Đồng Tháp + Quán Nem Lai Vung. Địa chỉ: 236 QL80, Khu Đô Thị Sen Vàng, Lai Vung, Đồng Tháp + Nem Lai Vung Hoàng Khánh. Địa chỉ: Nhà Thờ, Phong Hoà, Lai Vung, Đồng Tháp |
Nem Thủ Đức (TP. Hồ Chí Minh)
Nem Thủ Đức là đặc sản lừng danh tại Sài Gòn đô hội. Trong đó, Thủ Đức chỉ các quận Thủ Đức, quận 2, quận 9. Xưa kia chốn này vốn là nơi vui thú ngoạn cảnh có tiếng, nhiều quán xá để la cà nên nem Thủ Đức ra đời như một món ăn chơi cần thiết.
Để đáp ứng cho nhu cầu lớn từ khách hàng, Thủ Đức từng có tới hàng trăm lò nem xuất hiện, đặc biệt ven chợ Thủ Đức. Mỗi lò có bí quyết riêng nhưng vẫn tuân thủ quy tắc chung về để tạo nên văn hóa làng nghề.
Sự cẩn trọng trong khâu chọn thịt, chế biến là quan trọng nhất. Thường thịt ở mông heo được ưu tiên hơn cả. Khi ướp gia vị, người ta nhất quyết không cho hàn the, ướp quá đậm. Nem chua Thủ Đức dùng lá vông gói thay vì lá ổi hay lá chùm ruột.
Các gia vị cơ bản của nem gồm muối Phan Thiết, rượu, đường tinh luyện. Nhờ nguyên tắc đó, nem Thủ Đức luôn có màu hồng tươi, chắc, thơm nhưng không quá cứng hay nặng mùi. Ngay khi cắn, thực khách sẽ ngay lập tức nhận thấy cái dai giòn cùng vị chua cay mặn ngọt hòa quyện.
| Địa chỉ mua nem Thủ Đức: + Quán ăn Nem Bà Chín. Địa chỉ: Số 58 Trần Hưng Đạo, Phường Hiệp Phú, Quận 9, TPHCM. + Thiên Hương Viên. Địa chỉ: Số 525 Kha Văn Cân, Linh Đông, Thủ Đức. |
Nem chua Ninh Hòa (Khánh Hòa)
Nếu nem nướng Nha Trang phù hợp để thưởng thức tại chỗ thì nem chua Ninh Hoa phù hợp để làm quà hơn cả. Điều độc đáo là đặc sản này được bọc lá chùm ruột hoặc lá khế. Do đó nem Ninh Hòa có mùi thơm rất đặc biệt.
Thịt heo trước hết được bỏ hết gân, thái mỏng rồi ướp với gia vị. Chờ thịt ngấm đều, người ta đem thịt xay càng nhuyễn. Bí quyết tạo nên hương vị độc nhất của nem Ninh Hòa chính là giống heo được nuôi trên mảnh đất này.
Sau khoảng 3 ngày sau, nem đã lên men chín và dậy mùi thơm lừng. Do vang danh gần xa nên du khách có thể mua nem chua ở nhiều cửa hàng tại đây Trong đó, chợ Đầm là địa chỉ tụ tập nhiều cửa hàng bán đặc sản Nha Trang nhất. Một xâu nem thường có 20 cuốn với mức giá khoảng 40.000 đồng.
| Địa chỉ mua nem chua Ninh Hòa: Chợ Ninh Hòa (Chợ Mới). Địa chỉ: TT. Ninh Hòa, Ninh Hòa, Khánh Hòa |
Nem chua Yên Mạc (Ninh Bình)
Nem chua Yên Mạc được Phạm Thị Thư, con gái của quan Thượng thư Phạm Thận Duật sáng tạo nên từ gốc nem Huế triều Nguyễn Nguyễn. Nem có màu hồng rực xen lẫn sợi bì trắng. Vị nem chua chua thêm chút mặn cay của nước mắm mắm tỏi ớt quả là tuyệt vời.
Khác biệt đầu tiên của nem Yên Mạc là thịt mông thái nhỏ. Nó không xay nhuyễn như nem Huế hay luộc như nem Phùng.Thịt cần lấy ngay lúc mới mổ hãy còn ấm nóng. Nếu dùng phần thăn, vai, nem dễ bị nhão.
Sau khi được dần nhừ, người ta đem thịt lăn vào thính. Tiếp theo hỗn hợp được ép chảy bớt nước bằng tấm vải sạch. Bì lợn chỉ luộc chín tới để tránh bị nhão rồi ép thẳng, lọc bớt mỡ bạc đến khi mỏng như sợi cước.
Cuối cùng, nem chua Yên Mạc được bọc trong lớp lá ổi, lá chuối. Nem gói trong hè chừng 1 ngày thì ăn được. Nếu trời se lạnh, bạn phải đợi khoảng 2-4 ngày.
| Địa chi mua nem Yên Mạc: + Nem chua Yên Mạc – Luyên Hưng. Địa chỉ: Xóm 4 Đông Sơn – chợ Bút, Yên Mô, Ninh Bình + Nem Chua Yên Mạc Tuấn Dụng. Địa chỉ: xóm 3 Hồng Thắng, Yên Mạc, Yên Mô, Ninh Bình + Nem Chua Yên Mạc – Nghiệp Hoa. Địa chỉ: QL12B, Yên Mạc, Yên Mô, Ninh Bình + Cơ sở Nem Chua Yên Mạc Bình Cường. Địa chỉ: QL12B, Yên Mạc, Yên Mô, Ninh Bình |
Nem làng Vẽ (Hà Nội)
Nem làng Vẽ được sản xuất tại xã Đông Ngạc, huyện Từ Liêm, Hà Nội. Trước đây nem nổi tiếng là đặc sản dâng chua vua chúa thưởng thức. Nem chỉ có hình dài nhỏ, không gói vuông.
Tương truyền rằng có cô gái làng Chèm, nay là xã Thụy Phương, huyện Từ Liêm kết lứa đôi với chàng trai làng Khóa chuyên nghề làm nem. Dù đỗ đạt cao chàng vẫn không quên người vợ tần tảo nuôi mình ăn học từ những chiếc nem. Tiếng lành đồn xa, nem làng Vẽ càng trở nên nổi danh.
Đặc sản này được làm từ phần thịt nạc giáp thăn. Sau đó, thị được cho vào cối giã đều đến khi tơi quánh. Khâu nêm nếm gia vị quyết định độ ngon. Người ta lấy lá ổi non lót ngoài nem sau mới dùng lá chuối gói kín.
Sau khoảng 7-10 nem chua làng Vẽ coi như hoàn thành. Nem ngon khi bóc ra không bị mốc, không ra nhớt, màu hồng tươi, thịt nem không dính lá. Bí quyết riêng từng hộ gia đình làng Vẽ cũng chỉ được truyền đời cho con cháu.
| Địa chỉ mua nem làng Vẽ: + Xã Đông Ngạc, huyện Từ Liêm, Hà Nội |
Nem cây chợ Huyện (Bình Định)
Ấn tượng đầu tiên của nhiều người về nem cây chợ Huyện chính là vị thơm nồng, dai béo. Dù bị choáng ngợp bởi tô bún chả cá hay bánh ít lá gai, đừng quên chiếc nem chợ Huyện bé xinh tại thôn Vinh Thạnh, xã Phước Lộc, Tuy Phước, Bình Định.
Tên gọi này xuất phát từ vùng Tuy Phước gần chợ huyện. Nem được người dân ưa chuộng từ bữa ăn ngày thường đến dịp cưới hỏi, lễ tết. Đặc biệt, đặc sản này còn gắn liền với buổi hát tuồng thâu đêm.
Nguyên liệu chính của nem chua chợ Huyện chính là thịt đùi heo cỏ 6-8 tháng tuổi. Thịt nạc đạt tiêu chuẩn phải săn, tươi, ngay sau khi mới mổ. Thịt khi này hãy còn nóng, đỏ sẫm.
Điều độc đáo là thịt được giã nhuyễn trong cối xứ Quảng. Loại cối này vừa trơn láng vừa có lòng sâu, tốt nhất là đá Non Nước Đà Nẵng trắng vân đen. Khi quết, người làm phải làm liên tục. Một người khác theo nhịp giã mà thêm đường, muối đến khi quyện dẻo. Sau đó, người ta cho tiêu hạt, tỏi xắt, nước mắm kho, bì lợn thái mỏng hoặc xắt hạt lựu.
Nem chua được vắt cỡ quả cau, lót lá ổi hoặc lá vông rồi mới gói bằng lá chuối hột. Cho càng nhiều gia vị thì nem càng nhanh chua. Để bảo quản, người ta gói hai lọn nem chuỗi rồi treo nơi thoáng mát.
Nem chợ Huyện thường dùng với xì dầu hay nước mắm nhĩ Gò Bồi. Chút pha thêm tương ớt giúp tăng hương vị gấp nhiều lần. Thêm vào đó, người ta thường ăn kèm tép tỏi, ớt xanh.
| Địa chỉ mua nem cây chợ Huyện: + Thôn Vinh Thạnh, xã Phước Lộc, Chợ Huyện, Tuy Phước, Bình Định |
Nem chua Đại Từ (Thái Nguyên)
Khi ghé qua Văn Yên, Ký Phú và Yên Mỹ tại Thái Nguyên, du khách có thể trông thấy những nem Đại Từ được bày bán khắp nơi.
Nem chua Đại Từ làm từ thịt mông thái sợi thay vì xay nhỏ. Thịt sau đó được trộn tỏi băm, rượu trắng, thính gạo và rau thơm. Nem được ủ chừng 4 tiếng trước khi gói với lá ổi, lá chuối. Lớp lá tươi bên ngoài giúp nem trông bắt mắt hơn.
Đợi chừng 2-3 ngày là nem chua Đại Từ chín đều. Trước khi ăn, người ta thường nướng qua nem trên bếp than hoặc lăn chảo nóng. Điều này giúp nem dậy mùi hơn cả.
Đặc sản này thường ăn kèm với lá sung, đinh lăng. Tùy theo sở thích mà người ăn có thể dùng với nước mắm chanh ớt pha tỏi hoặc tương ớt. Bản hòa ca giữa lá vị chát của lá ổi hòa, mềm chua của thịt, hương thơm của lá chuối nướng quả thực khiến không ai có thể bỏ qua.
Gợi ý xem thêm:
