Mái đỏ rêu phong, cây đa, giếng nước hay cổng làng là nơi mỗi người con đất Việt đều muốn tìm về sau tháng ngày bộn bề. Cùng tham khảo những ngôi làng cổ Việt Nam yên bình dưới đây.
Làng Đường Lâm (Hà Nội)
Là một trong những làng cổ hấp dẫn nhất tại miền Bắc, Đường Lâm nổi bật với màu xanh cây cối và bức tường nâu cổ kính. Đây cũng là ngôi làng duy nhất ở Trung du Bắc Bộ giữ được lối sinh hoạt và kết cấu làng Việt cổ. Còn gì tuyệt vời hơn một buổi chiều thả bộ ngắm giữa những căn nhà rêu phong in đậm dấu thời gian.
Điều tuyệt vời nhất là làng cổ này chỉ cách Hà Nội Khoảng 50km theo hướng Tây. Nơi đây sở hữu nhiều di tích lịch sử, văn hóa có niên đại tới hàng nghìn năm. Đặc biệt, những phong tục tín ngưỡng vẫn được truyền lại qua nhiều đời.
Những hình ảnh quen thuộc của làng quê Việt như cổng làng, giếng nước, ao hồ không khiến làm du khách phải bồi hồi. Trong chuyến du lịch Đường Lâm, bạn có thể ghé thăm Thành cổ Sơn Tây hoặc đền Măng Sơn gần đó.
Làng Thổ Hà (Bắc Giang)
Làng Thổ Hà thuộc xã Vân Hà, Việt Yên, Bắc Giang bên dòng sông Cầu thơ mộng. Nơi đây lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống với nét đẹp làng cổ thuần Việt. Nổi bật tại đây là quần thể kiến trúc thế kỷ XVI, XVII như đình Thổ Hà, Văn chỉ, chùa Đoàn Minh Tự, cổng làng,…
Ngôi làng cổ Việt Nam này lưu giữ được hàng chục nóc nhà ẩn sâu bên trong. Nhà được làm từ những miếng sành gốm tạo nên vẻ đẹp cổ kính đậm chất Á Đông. Trong nhà trang trí các tác phẩm do nghệ nhân tạo ra như chum, lọ hoa, bình,…
Trước đây, dân Thổ Hà chủ yếu bằng nghề thủ công, buôn bán rồi chuyển qua làm gốm vào năm 1960. Về sau, người dân lại chuyển qua làm bánh đa nem, bánh đa dừa cùng mỳ gạo. Hình ảnh bánh đa nem phơi dọc lối đi chắc chắn sẽ khiến không ít du khách phương xa thích thú.
Làng cổ Ước Lễ (Hà Nội)
Làng Ước Lễ nằm trong xã Tân Ước Thanh Oai Nơi đây từ lâu đã nổi danh với nghề giò chả. Ít ai biết được kiến trúc cổ độc độc đáo tại nơi này. Nếu có dịp ghé qua, du khách sẽ được chiêm ngưỡng cổng làng đậm chất Bắc Bộ, bờ tre cùng chiếc cầu nhỏ dẫn vào trong
Chiếc cầu dài 10m, rộng 2m với hình dáng cong cong rộng bắc qua con mương. Cổng làng theo lối vòm truyền thống được dựng lên từ gác đó với cùng mái cong vút. Bức đại tự “Mỹ Tục Khả Phong” treo trên gác cổng có nghĩa “Phong tục đẹp được ban tặng”. Tương truyền vua Tự Đức thứ 33 đã ban tặng danh hiệu này cho Ước Lễ.
Ngoài ra, kiến trúc khu chợ cũng là minh chứng cho một thời kỳ phồn vinh.
Làng cổ Cự Đà (Hà Nội)
Làng Cự Đà tọa lạc bên dòng sông Nhuệ, xã Cự Khê, huyện Thanh Oai. Nơi đây nổi tiếng với biệt hiệu làng doanh nhân. Từ thế kỷ 19, người dân Cự Đà đổ xô đi kinh doanh và phát đạt. Nơi đây cũng là làng cổ duy nhất ở Việt Nam đánh số nhà, biển tên xóm.
Cổng ngõ chạy ra tận bờ sông với mép nhà vươn dài. Bên cạnh chùa, đình, cổng, nhiều ngôi nhà cổ vẫn giữ được thiết kế thời Pháp thuộc. Tuổi đời tòa nhà ước chừng 100 năm.
Làng cổ Việt Nam này còn có nghề làm tương truyền thống. Nghề đến nay vẫn được nhiều gia đình lưu giữ và trở thành thương hiệu nổi tiếng. Bên cạnh đó miến Cự Đà cũng rất được ưa chuộng.
Làng Nôm (Hưng Yên)
Làng cổ Nôm được xem là báu vật của xứ Hưng Yên với khung cảnh tĩnh lặng đẹp tới lạ. Làng thuộc xã Đại Đồng, Văn Lâm, Hưng Yên. Dù hàng trăm năm trôi qua, người dân cực kỳ coi trọng mảnh đất này.
3 địa điểm nổi tiếng nhất tại làng cổ Việt Nam này là chợ, chùa và cầu đá. Nếu chợ Nôm mang tới trải nghiệm vùng quê hoàn hảo thì cầu đá lại cầu kỳ, tinh xảo tựa thuyền rồng. Bên cạnh đó, chùa Nôm mang đậm dấu ấn Á Đông. Chùa sở hữu hơn 100 bức tượng đất tuyệt đẹp.
Trải qua biến cố 200 năm lịch sử, Làng Nôm Hưng Yên vẫn không mất đi vẻ đẹp trầm lặng, cổ kính.
Làng tranh Đông Hồ (Bắc Ninh)
Làng tranh Đông Hồ hay làng Hồ, làng Mái vốn nổi tiếng từ lâu với tranh khắc gỗ mộc mạc đậm chất dân giã. Làng nằm tại Song Hồ, Thuận Thành, Bắc Ninh. Ngày nay Đông Hồ đã trở thành địa điểm thu hút khách nhất nhì trong các làng cổ Việt Nam.
Làng có tuổi đời hơn 400 năm, bắt đầu hình thành vào thế kỷ 16. Những năm 1940 là thời kỳ thịnh vượng của làng tranh Đông Hồ. Số dòng họ hành nghề tranh khắc gỗ lên đến 17 họ.
Chợ tranh diễn ra trong tháng Chạp và kết thúc vào 26/12 Âm lịch. Hoạt động này được chia thành 5 phiên chợ. Tranh Đông Hồ được giới lái buôn hoặc hộ gia đình treo trong ngày Tết nhằm mục đích cầu may trong năm mới.
Làng cổ Phước Tích (Thừa Thiên Huế)
Nằm ở hạ lưu sông Ô Lâu, làng cổ Phước Tích được ví như bảo tàng văn hóa Bắc Bộ truyền thống hàng trăm năm. Hệ thống nhà rường cổ tại đây có tới hơn 100 ngôi nhà. Trong đó làng có 37 nóc nhà hơn 100 năm, 12 nóc nhà quý hiếm từ 150-200 tuổi với cột kèo, hoành phi tinh xảo. Các đền miếu giữ được thiết kế ban đầu.
Khi ghé qua làng cổ Việt này, khách lạc vào khung cảnh xanh rờn thanh bình. Từ đường đi, ngõ nhỏ đến sân đình Phước Tích, mọi nơi đều được giữ sạch sẽ. Những món đồ gốm cổ với hoa văn tinh xảo cũng sẽ khiến bạn không khỏi trầm trồ.
Làng cổ Phong Nam (Đà Nẵng)
Làng cổ Phong Nam tọa lạc tại xã Hòa Châu, Hòa Vang, Đà Nẵng. Ngôi làng này được tạo thành từ 5 thôn Nam Thạnh, Tây An, Bàu Cầu và Đông Hòa. Để đến Phong Nam, du khách xuất phát từ trung tâm Đà Nẵng chừng 10km theo hướng Quốc lộ 1A.
Đứng giữa ngôi làng cổ Việt hơn 100 năm, bạn sẽ cảm giác như quay ngược thời gian về vùng quê Bắc Bộ cổ đại. Khung cảnh yên bình với đồng lúa bạt ngàn, rặng tre xanh mướt, đường mòn thăm thẳm tạo nên từng chút thanh bình.
Tiến sâu hơn nữa, du khách sẽ được chiêm ngưỡng nhiều kiến trúc cổ như nhà ở, nhà thờ tộc, đình, miếu, chùa,… Đặc biệt, bến nước Đông Hòa từ lâu đã nổi tiếng với xóm làm hến bao đời. Ngay gần đó bên sống Tây An với ngôi miếu cạnh gốc đa nghìn năm.
Hưng Yên vẫn không mất đi vẻ đẹp trầm lặng, cổ kính.
Làng Túy Loan (Đà Nẵng)
Làng cổ Túy Loan nằm tại xã Phong Hòa, Hòa Vang, Đà Nẵng. Làng cách trung tâm thành phố khoảng hơn 10 km. Hiếm có ngôi làng nào lên tới 500 tuổi như Túy Loan. Vị thế làng cũng rất phong thủy với mặt hướng sông núi, khung cảnh thoáng đãng, hữu tình. Không gian đồng quê bình lặng với bến nước hớp hồn bao du khách.
Đặc biệt, ngôi đình Túy Loan sở hữu 20 sắc phong. Trước sân đình đặt bình phong kiểu thư cuốn, mặt trước đắp long mã, mặt trong đắp kỳ lân. Điều độc đáo là tất cả được tạo nên từ sành sứ.
Trải qua thời gian dài, đình Túy Loan tuy không còn trọn vẹn kiến trúc ban đầu nhưng nét uy nghi không hề giảm sút.
Làng cổ Long Tuyền (Cần Thơ)
Làng cổ Long Tuyền thuộc quận Bình Thủy, Cần Thơ. Nơi đây gắn liền với Thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa, nhân vật lịch sử có công chống giặc ngoại xâm. Dãy nhà cổ bên chợ Bình Thủy hiện vẫn lưu giữ được cấu trúc xưa kia.
Nổi bật hơn cả là khu nhà cổ họ Dương hoàn thành từ năm 1870. Do đó, dân nơi đây thường gọi với cái tên thân thương là “nhà cổ Bình Thuỷ”. Đây là mẫu nhà hiếm hoi còn giữ được nguyên trạng với thửa đất rộng với cổng và tường rào quanh. Và đây cũng là nơi lưu giữ được kho đồ cổ truyền đời.
Dù trải qua nhiều cuộc chiến, làng Long Tuyền vẫn không hề mất đi hồn cốt truyền thống của vùng sông nước Nam Bộ.
Gợi ý xem thêm:
