Kinh nghiệm đi chùa Địa Tạng Phi Lai Tự Hà Nam từ A-Z

Chùa Địa Tạng Phi Lai Tự nổi tiếng là chốn bồng lai tiên cảnh với nhiều cổ vật linh thiêng. Chỉ cách Hà Nội 70km, nơi đây thích hợp cho chuyến dã ngoại trong ngày để tận hưởng cảm giác an tĩnh, tiêu dao.

Địa chỉ chùa Địa Tạng Phi Lai Tự

Chùa Địa Tạng Phi Lai Tự trước gọi là chùa Đùng nằm trên địa bàn thôn Ninh Trung, xã Liêm Sơn, Thanh Liêm, Hà Nam. Tên gọi chùa do Đại đức Thích Minh Quang đặt hàm ý chỉ đây là nơi Đức Địa Tạng Vương Bồ Tát quay trở về hoặc không quay trở về. Mà nơi nào Đức Địa Tạng không quay lại nghĩa là nơi đó hóa Phật.

Chùa ẩn mình trong rừng thông bên chân núi. Điều này gợi nên ấn tượng về sự thanh tịnh, an lành ngay lần đầu tiên du khách đặt chân đến. Vẻ đẹp dung dị này khiến không ít người ngỡ ngàng sau những phút giây xô bồ. 

Thêm vào đó, đây cũng là nơi sở hữu nhiều linh vật, cổ vật cùng công trình kiến trúc – điêu khắc đặc sắc. 

Lịch sử chùa Địa Tạng Hà Nam

Được xây dựng vào thế kỷ thứ 10 chùa Đùng của Địa Tạng Hà Nam xuất phát từ tên cổ Đùng của thôn Ninh Trung. Thuở đầu chùa Đùng có quy mô rộng lớn đến hơn 120 gian. 

Rất nhiều vua chúa đã từng ghé qua đây. Vào thế kỷ 17, vua Tự Đức tới đây cầu con khi ở chân núi đã nói 2 từ Phi Lai. Điều thú vị là từ này vừa mang nghĩa quay trở lại vừa có nghĩa không bao giờ trở lại. Đó cũng là khởi nguồn tên gọi mới của chùa. 

Tuy nhiên kiến trúc dần hao mòn theo thời gian, cây cối lại bủa vây nên chùa dần bị lãng quên. Vào tháng 12/2015, Đại đức Thích Minh Quang bắt đầu tiếp nhận, tu sửa và đổi tên chùa Đùng thành chùa Địa Tạng Phi Lai Tự. 

Thêm vào đó, trên đỉnh Phi Lai còn có tháp Phổ Đồng dựng lên vào thời Lý – Trần. Tháp là nơi an nghỉ của 40 đời tổ sư. Khi nắng chiếu vào, bóng tháp đổ dài từ làng Đùng ra tận làng Tháp. 

Do được các tù binh Chiêm Thành được dựng lên nên phần gạch ngói đậm chất Champa rõ rệt. Nhiều mẫu gạch cổ phát lộ do mưa gió nhưng vẫn được sư thầy và chú tiểu bảo quản cẩn thận.

Cách di chuyển đến chùa

Đi từ Thanh Liêm

Xuất phát từ huyện Thanh Liêm, du khách chỉ đi tầm 13km, khoảng 25 phút đế đến chùa Địa Tạng Phi Lai Tự Hà Nam. 

• Thanh Liêm>> Quốc lộ 1A>> Thanh Phong>> Thanh Lưu>> Liêm Sơn >> chùa Địa Tạng.

Đi từ Hà Nội

Xuất phát từ Hà Nội, bạn sẽ đi mất khoảng 70km. Đường đến chùa khá rộng rãi, dễ đi. Nếu tự lái xe, bạn chỉ mất tầm 1 tiếng tới tận cổng chùa.

Di chuyển bằng xe khách

• Bến xe Giáp Bát (Quận Hoàng Mai) theo chuyến Hà Nội – Ninh Bình (theo Quốc lộ 1A cũ)>> Cây Xăng Kim Cường, Ngã tư Xuân Trường>> đi nhà xe Lâm>> Cây Xăng Kim Cường, Ngã tư Xuân Trường>> đi xe ôm 7km>> chùa Địa Tạng. 
• Bến xe Mỹ Đình>> cây xăng Xuân Trường, huyện Thanh Liêm, Hà Nam>> đi xe ôm chùa Địa Tạng.

Di chuyển bằng ô tô

• Cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình rời ở điểm Phủ Lý – Hà Nam>> Quốc lộ 1A>>  cây xăng Kim Cường>> chùa Địa Tạng.

Tổng thể khuôn viên chùa Địa Tạng Phi Lai

Khổ Hải và 12 vòng tròn

Chùa Địa Tạng Phi Lai nằm ở vị thế đẹp về phong thủy. Vị trí tựa lưng vào ngọn núi tạo thế ngai vàng, bên tả Thanh Long, bên hữu Bạch Hổ. Bao quanh chùa là bóng cây thông cao vút, đầy trang nghiêm. 

Cách bài trí của ngôi chùa Địa Tạng Phi Lai Tự cũng khác biệt nhiều so với chùa khác. Ngay lần đầu bước vào sân dẫn, du khách sẽ không khỏi bất ngờ bởi nền trải sỏi trắng thay vì lát gạch đỏ. Cạnh sân đề biển “Khổ hải (biển khổ) vì là biển xin hãy đi lên bờ)”. Vì vậy đừng quên chú ý việc đi lại trên đá lát nhé.  

12 vòng tròn trước khu Tổ đường vẽ trên nền sỏi biểu trưng cho 12 nhân duyên. Những viên sỏi tượng trưng cho sự thiền định. Nhìn từng viên sỏi vây quanh chân làm lòng người thanh thản đến lạ. 

Các khu trong chùa

Tương tự các ngôi chùa truyền thống, tòa Tam Bảo là lớn nhất trong bố cục. Tượng Đức Địa Tạng vừa hiền từ vừa uy nghiêm tôn lên tổng thể nâu, vàng và trắng chủ đạo. Mái chùa được lợp ngói quen thuộc với người Việt Nam. 

Bên phải tòa Tam Bảo, nhà thờ Tổ là nơi thờ tự 42 sư tổ trụ trì chua. Đồng thời, quần thể nhiều còn nhiều kiến trúc như tòa điện Phật Bà Quan Thế Âm, Đức Ông cùng Đức Thánh Hiền; khu nhà ở cho Tăng ni – Phật tử; khu giảng đường cho Tăng ni – Phật tử nghe giảng đạo và tổ chức khóa tu; khu nhà khách cho người tới trải nghiệm. 

Để trưng bày cổ vật, sư thầy trụ trì còn sử dụng gian trà thất nhỏ ở chùa cho người có duyên vừa thưởng trà vừa chiêm ngưỡng vật phẩm.

Thưởng thức cổ vật triều đại Lý – Trần

Các dấu tích trên bia đá hay cổ vật đã hé lộ nhiều điều thú vị về ngôi chùa hơn ngàn năm tuổi này. Theo cuốn “Dư địa chí” , mảnh đất này được ví như phên dậu phía Nam của Thăng Long nhờ vào địa thế núi trùng điệp đột khởi ở vùng đồng bằng. 

Ở chùa Địa Tạng Phi Lai Tự, các mẫu gạch ngói được tìm thấy có rất nhiều loại hoa văn như hình hoa sen, hình rồng, hình thần chim Garuda, hình công phượng. 2 bộ phận linh vật, cổ vật thực tế đều tái hiện lịch sử từ thời Lý – Trần. 

Các cánh hoa sen có mũi nhọn hất lên là minh chứng cho hoa văn Lý Trần khoảng thế kỷ 11-14. Chúng khác hẳn cánh sen ngang hoặc chúc xuống thời Lê. 

Thêm vào đó, những viên ngói hình thần chim Garuda trên tháp biểu trưng cho vũ trụ. Con vật đội tượng trưng mặt đất cuộc sống con người. biệt quan tâm. Đấy là minh chứng tốt nhất cho mô hình tháp thể hiện vũ trụ luận của Phật giáo từ gốc Chiêm Thành. 

Ngoài ra, hình rồng bên trong hình tượng lá đề trước gian thờ Đức Thánh Hiền và ốp trên tường đã minh chứng một điều rất quan trọng: Đạo Phật luôn đồng hành với vận mệnh đất nước.

Các hoạt động đặc trưng của chùa Địa Tạng

Hầu hết các tháng tại chùa đều có hoạt động cụ thể. Vào những ngày đầu năm, chùa Địa Tạng Phi Lai Tự sẽ trang trí nhiều hoa tươi rực rỡ cho ngày Tết cổ truyền. Đến khoảng 9-10 tháng Giêng Âm lịch, chùa lại tái hiện cung cảnh chợ quê với nhiều mặt hàng đặc trưng. 

Vào tháng 6-7, Địa Tạng tổ chức các khóa tu mùa hè. Đặc biệt vào 30/7 Âm lịch, nơi đây còn diễn ra hoạt động Lễ Vu Lan, lễ Vía ngài Địa Tạng Bồ Tát. Vào Tết Trung thu 15/8 Âm lịch, bạn có thể tới đây để ngắm trăng tròn trong khoảng không thênh thang. 

Vào đông, bạn có thể tham gia trồng cây trong chùa và sau núi. Trước Tết sự kiện gói bánh chưng cũng rất thú vị. 

Gợi ý xem thêm: