TÚ LỆ – CHỐN DỪNG CHÂN YÊN BÌNH
Mỗi khi nhắc đến Yên Bái, những cái tên hiện lên trong đầu chúng ta sẽ là những thửa ruộng bậc thang vàng óng ở Mù Cang Chải, cánh đồng chè ở lưng chừng suối Giàng…Thế nhưng lại rất ai biết rằng Yên Bái còn sở hữu một địa điểm kỳ bí khiến rất nhiều người muốn một lần được đặt chân đến đây để trải nghiệm.
Địa điểm mà Vivu muốn nhắc đến chính là nàng thơ của Yên Bái với cái tên kiều diễm là Tú Lệ.
Xưa kia Tú Lệ được gọi bằng một cái tên khác là Nậm Búng. Xã Tú Lệ nằm dưới 3 dãy núi Khau Phạ, Khau Song và Khau Thán, nay thuộc huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái. Xã Tú Lệ sở hữu vẻ đẹp quyến rũ của núi rừng Tây Bắc, lại có đặc sản nếp dẻo thơm; suối nước khoáng nóng tự nhiên và những tập tục thiêng liêng, độc đáo của đồng bào người dân tộc Thái sinh sống tại đây.
Tú Lệ vốn là một thung lũng nằm giữa những ngọn núi cao nên phía chân núi thường là những mảnh ruộng bậc thang được bà con khai thác để có cái sinh nhai qua ngày. Điều kiện sinh sống còn khó khăn, thiếu thốn nên hầu hết những người dân ở đây đều trông cậy vào nương rẫy là chủ yếu.
Bức tranh diễn tả nhan sắc của nàng thơ Tú lệ là những mảng màu tươi sáng, tràn đầy sức sống làm cho ai cũng cảm thấy thoải mái khi ngắm nhìn nó. Đó là màu xanh thảm của trời, màu xanh tươi của lá, màu vàng của lúa ngô hoà cùng với màu nâu đỏ của đất.
Vẻ đẹp của những thửa ruộng bậc thang ở Tú Lệ
Nếu đến Tú Lệ vào những ngày tháng 5, tháng 6 bạn sẽ được trông thấy hình ảnh nàng thơ đang khoác lên mình chiếc áo bạc lấp lánh dưới ánh nắng vàng rực rỡ. Mùa nước đổ Tú Lệ phản chiếu như gương trời, đẹp không thua kém so với mùa nước đổ ở Hoàng Su Phì hay Sa Pa cả. Bức tranh lúc này là những ô màu chỗ trắng, chỗ xanh, chỗ nâu được đan xen hài hoà khiến bức tranh trở nên thật đẹp đẽ giữa “triển lãm tranh nghệ thuật”.
Mùa nước đổ ai đi qua, người ta lại hào hứng đón một mùa vàng bội thu nữa lại đến. Bước vào mùa thu, những ngày trời tháng 9 ấy, khắp thung lũng lúa chín vàng óng ả nhìn từ xa trông như những con sóng vàng đang uốn lượn, nhấp nhô. Mùa gặt đến, bạn sẽ cảm nhận được mùi lúa thơm nhè nhẹ phả vào trong gió, sẽ được thấy cái không khí náo nức rộn ràng của người dân tộc gặt lúa…
Bình yên, hiền hòa, những thửa ruộng bậc thang ở Tú Lệ sẽ đem đến cho bạn cảm giác gần gũi bởi chỉ cần đưa tay ra là bạn sẽ có thể chạm đến được vẻ đẹp kiều diễm của “nàng thơ” của Yên Bái.
Và đến Tú Lệ mùa lúa chín chắc chắn không thể không thưởng thức cốm Tú Lệ rồi…
Cốm Tú Lệ được coi là hạt ngọc của Yên Bái nói riêng và Tây Bắc nói chung. Người Thái ở đây kể lại rằng, ngày xưa tổ tiên của họ khi đi khai hoang mở đất đã vô tình tìm thấy giống lúa nếp có bông to, hạt tròn và mùi thơm ngào ngạt. Thấy vậy, họ liền quyết định ở lại lập làng, lập bản rồi vỡ ruộng, nhân giống lúa để gieo trồng, từ đó tạo nên vùng Tú Lệ với văn hóa đặc sắc của người Thái ngày nay. Chính vì điều này mà đối với người dân tộc Thái, món cốm không chỉ là đặc sản mà nó còn là hiện thân của văn hoá. Cốm không chỉ có mặt trong những bữa ăn, trong nếp sinh hoạt hàng ngày mà còn xuất hiện trong các hoạt động văn hóa tín ngưỡng quan trọng, cốm được dâng lên tổ tiên để tri ân công lao khai phá mảnh đất Tú Lệ.
Cốm Tú Lệ mang màu xanh ngắt đặc trưng của giống lúa này. Để thưởng thức trọn vẹn vị của cốm thì sẽ ngon nhất là khi mới làm xong. Hạt mềm, dẻo, thơm và hậu vị có một chút đắng sau đó chuyển sang vị thanh và hơi ngọt. Cốm Tú Lệ thường được ăn cùng hồng đỏ, chuối hoặc chế biến thành những món ăn khác như chả cốm, nem rán, xôi chè, cháo vịt…Đây đều là những món ăn đặc sản mang tinh hoa ẩm thực của người Tú Lệ.
Có một cái tên mỹ miều, sở hữu nhiều cảnh đẹp và đặc sản hấp dẫn, Tú Lệ hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn những kí ức đẹp, những trải nghiệm vô cùng lý thú khi đắm chìm trong những phút giây tại thung lũng nên thơ mang tên Tú Lệ. Nếu là một người mê Tây Bắc thì hãy dành thời gian đến thăm Tú Lệ để một lần để được tận hưởng không khí ở một miền đất lạ, một vùng đất thiên nhiên chứa đựng nhiều điều bất ngờ, thú vị nhé.