Pa pỉnh tộp là một món ăn nổi tiếng trứ danh của vùng núi Tây Bắc. Pa pỉnh tộp là món cá nướng đặc biệt với nguyên liệu, hương vị và cách làm vô cùng độc đáo. Đồng bào người Thái cho biết để thưởng thức món cá nướng này tròn vị nhất thì phải ăn kèm với xôi nếp nương, chấm cùng chẩm chéo và uống với rượu ngô cay nồng.
Tây Bắc mảnh đất nổi tiếng với những cảnh quan hùng vĩ như ruộng bậc thang ở Mù Cang Chải, đồi chè Mộc Châu, thị trấn sương mù Sapa…mê đắm lòng người, khiến ai cũng mong ước được một lần được đặt chân tới đây để tận mắt chứng kiến những kiệt tác do thiên nhiên và con người ở nơi đây tạo nên. Bên cạnh những cảnh đẹp đó, vùng đất này còn sở hữu nền ẩm thực vô cùng độc đáo với các món ăn độc – lạ như: thắng cố, nậm pịa, cháo ấu tẩu, thịt trâu gác bếp…Một trong những món ăn được nhiều người yêu thích phải kể đến món Pa pỉnh tộp.
Pa pỉnh tộp là một đặc sản nổi tiếng của đồng bào người Thái sinh sống tại vùng núi Tây Bắc. Trong tiếng Thái, “Pa” có nghĩa là cá suối, pa pỉnh tộp có nghĩa là cá gập nướng và món ăn này thường được làm từ những con các suối, cá trắm, cá trôi, cá chép…sống ở vùng suối núi. Đồng bào người Thái đặt tên cho món cá này bởi hình dáng của con cá lúc đêm đi nướng sẽ được mổ phanh, rửa sạch, tẩm ướp gia vị sau đó sẽ gấp đôi lại để nướng.
Như tên gọi của món ăn, nguyên liệu chính là cá suối tươi được bắt về để chế biến. Cá bắt về sẽ được làm sạch vẩy rồi mổ đằng dọc sống lưng thay vì mổ bụng để con cá mềm mại thuận tiện cho việc gấp úp lại hơn. có một lưu ý tại khâu làm sạch cá là tuyệt đối không được rửa cá lại bằng nước.
Sau khi làm sạch cá, đồng bào người Thái sẽ dùng các loại gia vị bao gồm gừng, sả, hành lá, thì là, rau húng, rau thơm sau đó trộn mắm muối mì chính vừa đủ. Và đặc biệt trong món cá nướng này là phải có mắc khén và mầm măng của cây sa nhân. Để chế biến món ăn này thì từ việc chọn cá cho đến cách trộn gia vị ướp cá đều vô cùng quan trọng.
Khi đã ướp đầy đủ gia vị bên ngoài và trong bụng cá thì bà con sẽ lấy thanh nứa, thanh tre tươi chẻ đôi một đầu làm cái kẹp cá. Để giữ kẹp cá chắc thì phải dùng lạt buộc chặt đầu kẹp lại với nhau rồi sau đó đặt lên nướng trên than củi. Trong suốt quá trình nướng, cần phải điều chỉnh lượng nhiệt sao cho hợp lý và xoay lật chiều nướng để cá chín đều và thơm ngon. Cá nướng xong sẽ có màu vàng ươm mà thịt bên trong vẫn mềm và chín vừa.
Đồng bào người Thái cho biết để thưởng thức món cá nướng này tròn vị nhất thì phải ăn nóng lúc cá còn nóng, ăn cùng với xôi nếp nương, chấm cùng chẩm chéo và uống với rượu ngô cay nồng.
Cá nướng chín sẽ mang một mùi hương khiến nhiều người phải xao xuyến. Khi thưởng thức, pa pỉnh tộp sẽ có đủ vị chua, cay, mặn, ngọt. Đặc biệt mùi thơm của mắc khén sẽ khiến cho bạn bị hấp hồn bởi hương vị này.
Đối với đồng bào người Thái, pa pỉnh tộp là một món ăn đặc sắc không thể thiếu trong mâm cơm đãi khách quý. Vì đây chính là thể hiện sự tôn trọng khách của gia chủ. Mỗi khi Tết đến xuân về, dù là nhà nghèo hay nhà giàu thì tất cả các gia đình của người Thái đều phải có một con cá pa pỉnh tộp đặt lên bàn thờ để mong tổ tiên phù hộ độ trì cho con cháu một năm mới an khang, thịnh vượng.
Bên cạnh đó, trong đám hỏi, đám cưới, khi nhà trai sang bên nhà gái nói chuyện, dạm ngõ thì phải có đôi gà luộc, đôi cá nướng để mở đầu câu chuyện. Là món ăn thân thuộc lên khi đi rừng, làm nương phá rẫy, bà con cũng thường mang theo gói xôi với gói cá nướng để ăn.
Ăn pa pỉnh tộp sẽ khiến người ta phải lòng nó ngay từ miếng đầu tiên. Món ăn nướng thơm nức mũi rất xứng đáng để lọt top những món ăn không nên bỏ qua khi đi vi vu Tây Bắc đó.
Pa pỉnh tộp là một trong những đặc sản hấp dẫn khó quên với du khách mỗi khi lên du lịch Tây Bắc. Tuy là một món ăn đặc sản của vùng Tây Bắc nhưng không phải ở đâu bạn cũng có tìm được món này đâu. Nếu muốn thưởng món ăn đặc sản này một cách đúng điệu nhất thì phải đến Lai Châu nhé.