Nhắc đến Hà Giang, chúng ta thường nghĩ ngay đến đèo Mã Pí Lèng, núi đôi Quản Bạ hay cột cờ Lũng Cũ,… – những địa danh du lịch đã nổi tiếng khắp cả nước. Thế nhưng, cách trung tâm thị trấn Đồng Văn chỉ 7km, có một ngôi làng được gọi là “ngôi làng bị lãng quên” bởi những dấu vết của thời gian in hằn tại nơi đây. Làng cổ Thiên Hương – một ngôi làng nhỏ ngập tràn dấu ấn văn hoá, lịch sử của người dân Hà Giang. Cùng theo chân Vivu khám phá ngôi làng cổ này nhé!
Làng cổ Thiên Hương ở đâu?
Làng cổ Thiên Hương, hay còn có tên gọi là làng cổ Mã Pắng, là một trong những ngôi làng cổ đẹp nhất và lâu đời nhất tại Hà Giang. Cách trung tâm thị trấn Đồng Văn chỉ khoảng 7km, làng cổ Thiên Hương được biết tới như một ngôi làng cổ tích với nét đẹp mộc mạc, chân chất và đầy thơ mộng. Ngôi làng cổ này nằm trên Cao nguyên đá Đồng Văn nổi tiếng, thế nhưng lại không có quá nhiều tour du lịch hay khách tham quan biết đến nơi này. Đó cũng là một lý do vì sao Thiên Hương vẫn là một ngôi làng hoang sơ, in đậm dấu ấn của thời gian trên từng con đường, ngôi nhà tại nơi đây.
Thiên Hương là một ngôi làng vô cùng đặc biệt, khi không phải chịu đựng hậu quả của thương mại hoá trong hoạt động du lịch. Tại làng cổ này chỉ có khoảng 43 hộ gia đình, chủ yếu là người dân tộc Tày và Giáy. Cũng bởi địa hình núi dốc, những ngôi nhà trong làng cũng được xây dựng thành nhiều tầng cao thấp, dáng tựa vào sườn núi. Toàn bộ khung cảnh ngôi làng cổ này mang đậm kiến trúc đặc trưng cổ xưa cách đây hàng trăm năm. Không những vậy, các phong tục, tập quán, lễ hội truyền thống và cả nét sinh hoạt thường nhật cũng được lưu giữ trọn vẹn. Thời gian dường như bị trói buộc lại trước vẻ trầm mặc và cổ kính của ngôi làng này.
Lạc vào thế giới của ký ức tại làng cổ Thiên Hương
Nếu bạn là một người đã từng tới Hà Giang và đem lòng yêu mến văn hoá của vùng đất này, chắc hẳn kiến trúc nhà tường trình là một phần ký ức của bất kỳ ai đã đặt chân tới vùng đất địa đầu Tổ Quốc. Những ngôi nhà tường trình tại Thiên Hương có tuổi đời trên 100 tuổi, nhuộm một màu vàng nâu đất ấm áp lên cả ngôi làng. Đường vào làng Thiên Hương cũng vô cùng độc đáo, một bên là vực thẳm hun hút, một bên lại là vách núi cheo leo với những mái nhà tường trình mộc mạc, cho trải nghiệm tham quan trở nên trọn vẹn và hoàn hảo hơn bao giờ hết.
Ở nhiều ngôi làng khác tại Hà Giang, người ta đã dần thay thế nhà tường trình bằng gạch và mái tôn hiện đại. Thế nhưng ở làng cổ Thiên Hương, vạn vật dường như chẳng hề thay đổi. Người ta vẫn an nhiên sống dưới mái nhà tường trình lợp ngói và tránh, mát mẻ vào mùa hè và ấm áp khi đông đến. Mỗi ngôi nhà tại đây đều được thiết kế 3 gian đơn giản theo kiến trúc mái ngói âm dương, tường nhà bằng đất nện và cửa bằng gỗ rừng. Xung quanh đó là hàng rào đá chắc chắn và vững chãi. Nhà nào nhà nấy trồng một ít lê, ít mận, ít đào để lấy hoa quả ăn.
Xem thêm: RỘN RÀNG LÀNG DỆT THỔ CẨM LÙNG TÁM – HÀ GIANG
Những điểm tham quan không thể bỏ qua tại làng cổ Thiên Hương
Vườn đa cổ
Một trong những địa điểm thu hút du khách nhất khi đến với Thiên Hương chính là vườn đa cổ ở đầu làng. Nơi đây có những cây đa lớn, già cỗi có tuổi đời hàng trăm năm. Từ xa xưa, biểu tượng “cây đa – bến nước – sân đình” đã in dấu vào trong tâm trí người ta về một vùng quê Việt Nam yên bình. Cây đa trong tín ngưỡng còn là biểu tượng của sức sống, trường tồn và là nơi trú ngụ của thần linh. Người ta dựng lên miếu cổ thờ Thần Lâm như một nơi linh thiêng để họ bày tỏ lòng tín ngưỡng đối với rừng, với tự nhiên trong vườn đa này. Có lẽ bởi người dân nơi đây hiểu rằng, khởi nguyên cuộc sống của họ là rừng. Rừng cho họ thức ăn, gỗ làm nhà, rừng bảo vệ và hỗ trợ cho cuộc sống của họ.
Những con đường quanh co tuyệt đẹp
Hiếm có nơi nào mà những con đường lại mang một vẻ đẹp trầm mặc tới nao lòng như Thiên Hương. Những con đường men theo sườn núi chênh vênh, phía bên này là vực thẳm hun hút, phía bên kia là những hàng rào đá cùng mái nhà tường trình cổ kính. Khung cảnh thiên nhiên thơ mộng ven đường tựa như dẫn lối vào một ngôi làng trong cổ tích. Suốt cả bốn mùa, mùa nào làng Thiên Hương cũng được điểm xuyết với những bụi hoa dại không tên. Chúng vươn mình mạnh mẽ đón lấy ánh sáng tự nhiên, kiên cường và tràn đầy sức sống như chính con người nơi đây vậy. Hoa len lỏi qua những tảng đá tai mèo, hoa leo lên hàng rào, hoa mọc cả trên những mái nhà tường trình rêu phong tạo nên một bức tranh lãng mạn.
Văn hoá và bản sắc dân tộc được gìn giữ trọn vẹn
Giá trị văn hoá tại Thiên Hương có lẽ là một trong những điều không thể đong đếm được. Đặc sản ở làng cổ Thiên Hương là món bánh khẩu bể, cùng rượu Thiên Hương cay nồng. Người Tày, người Giáy sinh sống ở ngôi làng cổ trăm tuổi này còn có một phương thức sinh hoạt văn hóa rất riêng – đó là hát phương. Mỗi câu hát phương đều ẩn chứa trong đó là những câu chuyện về đời sống thường nhật như giao duyên, mừng nhà mới,…
Bên cạnh đó, cuộc sống thôn quê giản dị, chân phương tại làng cổ khiến người ta không khỏi rung động. Bên bếp lửa ấm cúng, du khách có thể cùng người dân thưởng thức những món ăn dân dã, thôn quê cùng nhâm nhi chén rượu ngô men lá thơm nồng. Một cuộc sống tuy còn nhiều thiếu thốn, khó khăn nhưng đầy ắp tình người sẽ khiến người ta lưu luyến chẳng muốn rời.
Thật khó để có thể diễn tả trọn vẹn không gian giản dị nhưng đẹp tới nao lòng tại làng cổ Thiên Hương. Trải qua hàng trăm năm, làng cổ vẫn gìn giữ trọn vẹn giá trị văn hoá cũng như không gian nhuộm màu thời gian, khiến mỗi du khách tới đây đều nhưng được tìm về một vùng ký ức xa xưa yên bình nào đó. Cùng Vivu khám phá làng Thiên Hương và đắm chìm trong không khí trầm mặc lắng đọng này bạn nhé!
